Doel

In de Romeinenbrief gaat het over het Evangelie. Het goede nieuws dat vertelt wat God heeft gedaan om mensen te verlossen van de zonde en de dood. Door de hele Romeinenbrief heen legt Paulus uit wat dit goede nieuws betekent. In het eerste deel van de Romeinenbrief, hoofdstuk 1 tot en met 5, bespreekt Paulus de eerste 'kern' van het Evangelie, de rechtvaardiging. Als we in Jezus geloven, rekent God ons de rechtvaardigheid van Christus toe. Maar wat betekent dat precies? Dat leren we in deze Bijbelstudie.

Bijbelgedeelte

Romeinen 3 : 9-24

Zingen

Psalm 32 : 1
Psalm 103 : 2 en 6
Psalm 130 : 2

Amazing Grace (TZE 10)
Rock of Ages (TZE 94)
Eens was ik een vreemd'ling (TZE 28)

Startopdracht

Doel
Nadenken over straf, recht en genade.

Nodig
Groepjes van ongeveer 4 personen, pen en papier.

Instructie

• Bedenk met elkaar een rechtvaardige straf voor de volgende misdaden: (1) Een iPhone stelen uit de winkel, (2) zakkenrollen, (3) een gijzeling en (4) moord. Leg per misdaad uit waarom je voor die straf hebt gekozen. Waarom vind je dat rechtvaardig?
• Wat vind je ervan dat God ook jouw misdaden (de zonde) straft? Is dat eerlijk? Waarom wel, waarom niet? En wat betekent het concreet voor jouw leven dat God de zonde straft? 
• Bespreek met elkaar wat het met je zou doen als jij een onrechtvaardige straf zou krijgen voor een lichte overtreding; bijv. door rood rijden of zonder scooterhelm en de straf is 3 jaar gevangenisstraf. 
• Kies per groepje een vertegenwoordiger die de rest van de groep uitlegt wat jullie gevonden en bedacht hebben. 

Tip: als er een bord of whiteboard beschikbaar is kun je deze opdracht ook gezamenlijk doen.

Na deze avond

• Weet je wat het betekent dat God ons rechtvaardigt uit genade.
• Besef je dat wij nooit iets aan onze zaligheid kunnen doen maar helemaal van God afhankelijk zijn.
• Kun je uitleggen wat het betekent dat God niet meer jouw zonden ziet maar Jezus in jouw plaats ziet staan, als je in Hem gelooft.

Kerntekst

"Want zij hebben allen gezondigd en derven (=missen) de heerlijkheid Gods, en worden om niet gerechtvaardigd, uit Zijn genade, door de verlossing in Christus Jezus."
Romeinen 3 : 23-24

Uitleg | Voor God is iedereen gelijk

De gemeente van Rome bestond uit gelovige Joden en gelovige heidenen. De gelovige heidenen worden door Paulus steeds de ‘Grieken’ genoemd. In hoofdstuk 2 en 3 laat Paulus zien dat niemand te verontschuldigen is. Voor God is iedereen gelijk. Niemand is beter dan een ander. Alle mensen zijn even zondig. Dat hebben we samen gelezen in de verzen 9 tot en met 19. Er is niemand rechtvaardig, ook niet één. Iedereen staat schuldig voor God. Maar er zijn toch ook goede mensen? Mensen die oprecht het beste met de ander voor hebben?  

Dat iedereen onder de zonde is (vers 9), betekent niet dat we voortdurend de neiging hebben om onze buurman te vermoorden. Paulus legt uit dat in ieder mens ten diepste de neiging zit om niet voor God te leven maar voor zichzelf. We missen de vreze Gods (vers 18). We zijn van onszelf niet op God gericht. We leven niet zoals Hij het bedoeld heeft. Natuurlijk zegt dat niet dat mensen geen goede dingen voor elkaar kunnen doen. Maar dat is ook niet wat de Bijbel wil zeggen. De kerkvader Augustinus zei het eens zo: Onrustig is ons hart, totdat het rust vindt in U. Zolang wij niet leven met de Heere Jezus, leven we nog voor onszelf. Dan is ons leven eigenlijk leeg en zonder doel. 

Maar er is ook een andere kant. Ja, elk mens is zondig. Ja, de hele wereld ligt verdoemelijk voor God (vers 19). Ja, we maken van onszelf geen schijn van kans om nog door God aangenomen te worden. Er is niets wat wij kunnen doen om bij God in een goed blaadje te komen. Juist daarom is de Heere Jezus gekomen: om te doen wat wij niet meer konden doen! Net zoals iedereen door de wet veroordeeld wordt, zo is ook de genade voor iedereen beschikbaar. Daarin is geen onderscheid (vers 22). Wat bepalend is, is het geloof: vertrouwen op de Heere Jezus en alles wat Hij gedaan heeft. 

Gespreksvragen

Lees met elkaar Filippenzen 1 : 12-18. Paulus schrijft de brief aan de gemeente in Filippi vanuit de gevangenis. Hij vertelt dat sommigen met verkeerde bijbedoelingen Jezus verkondigen (vers. 16). Toch is dit voor Paulus alsnog een reden tot vreugde. Hij zegt in vers 18: ‘Wat dan? Nochtans wordt Christus op allerlei wijze, hetzij onder een deksel, hetzij in der waarheid, verkondigd; en daarin verblijd ik mij, ja, ik zal mij ook verblijden.’ Bespreek n.a.v. de uitleg en dit gedeelte uit Filippenzen de volgende vragen:

• Kun je met een verkeerde motivatie toch het goede doen? Kun je een voorbeeld geven?
• Is dat zonde? Waarom wel, waarom niet?

Uitleg | Gratis en uit genade rechtvaardig

Paulus maakt dus duidelijk dat alle mensen zondig zijn en niemand vanuit zichzelf weer bij God kan komen. Maar hij vertelt ook het goede nieuws: door te geloven in de Heere Jezus is er een weg terug naar God. Het wonder is dat God wil geven wat Hij vraagt: het geloof. Alleen daardoor worden we door God gerechtvaardigd. Wat is dat? 

Rechtvaardigen is een woord uit de rechtspraak, uit de rechtbank. Als jij op Jezus vertrouwt, spreekt God jou uit genade vrij van al je zonden. Niet omdat je onschuldig bent. Nee, maar omdat God jou voor onschuldig houdt! Hij belooft dat Hij je niet meer ziet zoals je bent: een zondaar. Maar Hij belooft dat Hij je voortaan zal zien alsof je Zijn eigen Zoon bent: heilig en zonder enige zonde! Dat is de werkelijkheid waarin de gelovigen mogen leven. God rekent jouw ongerechtigheid toe aan Jezus, en rekent de gerechtigheid van Jezus aan jou toe. Je krijgt als het ware iets op jouw rekening gestort wat niet van jou is. Dat is de rechtvaardiging. 

In vers 24 lezen we dat die rechtvaardiging ‘om niet’ is, gratis dus. Je hoeft er niets voor te doen. En omdat het alleen maar bij God vandaan komt, is het ook ‘uit genade’. Je hoeft er niets voor te doen, en je kán er ook niets aan doen. Psalm 32 zegt het zo: ‘Welzalig de mens die de HEERE de ongerechtigheid niet toerekent.’ In de rechtvaardiging verandert er als het ware iets bij God. Hij gaat anders naar jou kijken. Hij ziet in jou alleen maar de gerechtigheid van de Heere Jezus. En als gevolg daarvan verandert er bij jou ook iets. Daar gaat Romeinen 6, 7 en 8 over. Dat is het werk van de Heilige Geest die jouw hart gaat vernieuwen, zodat je gaat lijken op de Heere Jezus.  

God spreekt vrij! Als je dat weet en gelooft dan kun je meezingen met Psalm 103 : 10-12: ‘Hij doet ons niet naar onze zonden, en vergeldt ons niet naar onze ongerechtigheden. Want zo hoog de hemel is boven de aarde, is Zijn goedertierenheid geweldig over degenen die Hem vrezen. Zo ver het oosten is van het westen, zo ver doet Hij onze overtredingen van ons.’ Maar God doet niet net alsof je zonden er ineens niet meer zijn. Hij spreekt je niet vrij omdat Hij je zonden door de vingers ziet. Nee, Jezus heeft de zonde van de wereld gedragen op het kruis. Daarom kan God zondige mensen onschuldig verklaren. Dan zijn al je zonden voor God eeuwig uitgewist. Want een Ander heeft betaald!

Gespreksvragen

In Lukas 18 : 9-14 vertelt Jezus de gelijkenis van de farizeeër en de tollenaar.  

1. Vertel aan elkaar kort de gelijkenis van de farizeeër en de tollenaar.
2. Wie van de twee ging rechtvaardig naar huis? Kun je uitleggen waarom?
3. Welke dingen deed de farizeeër? Welke dingen deed de tollenaar?
4. De dingen die de farizeeër noemt zijn op zich niet verkeerd (vasten en het geven van tienden). In onze tijd zou je kunnen zeggen: hij gaat trouw naar de kerk en geeft gul in de collectezak. Waarom is dat niet genoeg?

Citaat

"Laten wij dan, geliefde broeders, de gerechtigheid van onze Jezus Christus omhelzen; laten wij die door middel van het geloof ons eigen maken; laten wij ervan overtuigd zijn dat wij rechtvaardig zijn, niet door onze werken, maar door de verdiensten van Christus; en laten wij leven in de blijde zekerheid dat de gerechtigheid van Christus al onze ongerechtigheden tenietdoet en ons in Gods ogen goed, rechtvaardig en heilig maakt."

- Benedetto van Mantua*, De weldaad van Christus, 47

* Over de auteur: Benedetto van Mantua was een benedictijner monnik uit Italië. Hij was erg onder de indruk van Luther. Zijn boek verscheen voor het eerst in 1543. 

1. Kun je in eigen woorden uitleggen wat Benedetto hier wil zeggen?
2. Wat betekent het om door het geloof Jezus Christus te omhelzen?
3. Soms kan het moeilijk zijn om alleen op de gerechtigheid van Jezus te vertrouwen. Je bent snel geneigd om zelf ook iets te willen doen aan onze zaligheid. Herken je dat in je eigen leven? Waarom wel, waarom niet?

De kern van de Reformatie was de (her)ontdekking van Gods genade. God rechtvaardigt goddeloze mensen. Niet mensen die zichzelf al wat aan het oppoetsen zijn. Je hoeft je niet geschikt te maken voor God. Wij kunnen door ons best te doen geen stap dichter bij God komen. Juist daarom kwam God naar ons toe. Immanuel: God met ons!

Bidden

Suggesties om voor te bidden vanuit het Bijbelgedeelte of thema. 

• Dat je (steeds meer) mag leren inzien dat wij nooit zelf bij God kunnen komen en dat Hij daarom juist naar ons toekwam.
• Dat je (steeds meer) mag leren inzien dat alle mensen even zondig zijn en dat we daarom ons niet beter hoeven te voelen als een ander.
• Of God ook jou het geloof wil schenken om Jezus te leren kennen en Zijn gerechtigheid te ontvangen.
• Er zitten op dit moment wereldwijd onschuldige mensen in de gevangenis. Bid of er aan hen recht gedaan wordt.
• In sommige landen worden onschuldige christenen opgesloten omdat ze in Jezus geloven. Bid voor hen om volharding en geloof om op Jezus te blijven zien.
• Voor Gevangenenzorg Nederland die vanuit Bijbelse overtuiging zich inzet voor hulp en bezoek aan (ex-)gevangenen, tbs-patiënten en hun families.

Slotopdracht

Ga weer in groepjes uit elkaar. Zorg dat je een vel papier en wat tekenspullen hebt. In deze Bijbelstudie ging het over schuld, straf en genade. Jezus liet zich aan het kruis spijkeren voor iets wat Hij niet gedaan had. Hij werd zonde gemaakt zodat zondaren in Hem vrijgesproken kunnen worden (2 Kor. 5:21). Denk hier samen over na en probeer hier een symbool of beeld bij te tekenen. Als je klaar bent kun je de verschillende symbolen en beelden vergelijken in de groep.

Uit de belijdenisgeschriften

Lees Heidelbergse Catechismus zondag 23, vraag & antwoord 60: 

Vraag: Hoe zijt gij rechtvaardig voor God? 

Antwoord: Alleen door een waar geloof in Jezus Christus; alzo dat, al is het dat mij mijn consciëntie (=geweten) aanklaagt, dat ik tegen al de geboden van God zwaarlijk gezondigd en geen daarvan gehouden heb, en nog steeds tot alle boosheid geneigd ben, nochtans God, zonder enige verdienste mijnerzijds, uit louter genade mij de volkomen genoegdoening, gerechtigheid en heiligheid van Christus schenkt en toerekent, evenals had ik nooit zonde gehad noch gedaan, ja, als had ik zelf al de gehoorzaamheid volbracht, die Christus voor mij volbracht heeft, in zoverre ik zulke weldaad met een gelovig hart aanneem. 

De reformator Maarten Luther sprak over de ‘vrolijke ruil’: Jezus mijn zonden, ik Zijn rechtvaardigheid. Wat zie je hiervan terug in dit vraag & antwoord? Herken je daar iets van in je eigen leven?

Begrippen