Revolutie of Reformatie

Als je rond Hervormingsdag het Lutherlied zingt, ken je vast het eerste couplet, maar dit tweede is minder bekend. Wat zing je daar eigenlijk? Ik zing het regel voor regel met je mee.

Is Luther anarchist?

Iemand is een anarchist, als hij geen regering boven zich duldt. Bedoelt Luther dat, als hij zingt ‘Geen aardse macht begeren wij!’? Toen Luther dit lied schreef had hij Psalm 46 in zijn achterhoofd. Hij schreef vanuit zijn persoonlijke ervaring. In Psalm 46 gaat het over heidenen en koninkrijken die zich tegen Gods volk keren. En over God, Die verwoestingen op aarde aanrichtte. De dichter was overtuigd dat God met hem was. Hij had God aan zijn kant. Wilde Luther dan met God aan zijn kant een revolutie ontketenen tegen paus Leo X of keizer Karel V? Was hij anarchist? Nee, Luther maakte duidelijk dat het hem niet gaat om een eigen koninkrijk, maar om Gods Koninkrijk. Dát was zijn motief. Hij wilde niet naar de aardse macht grijpen, want die gaat ‘welras’ (zo snel) voorbij. Nee, hij wilde trouw blijven aan de HEERE, want Zijn macht is eeuwig!

Wie wil je meebrengen?

Een klein jochie wordt geplaagd door een paar grote jongens. “Zal ik mijn vader eens halen? Die slaat je zo tot moes!” Stoere taal van een jongetje dat onvoorwaardelijk gelooft in de kracht van zijn vader. Hij zou achter zijn vader gaan staan en liet die zijn probleem oplossen. Zo werkt het vaak niet; ook in de geestelijke strijd werkt het niet zo.
Toch moet je dat beeld van dat jongetje even vasthouden. Luther schept hier (terecht) op over Iemand Die hem ‘terzijde’ staat. ‘Ter zijde’ betekent ‘naast je’. Eigenlijk zingt Luther hetzelfde lied als David in Psalm 18: “Want met U loop ik door een bende, en met mijn God spring ik over een muur.” Machtig, als je zo’n vertrouwen hebt in de HEERE, vind je niet?
Die vijand zal net als Goliath bluffen: “Hé, wie wil je meebrengen om mij te verslaan?” David antwoordde heel eenvoudig: “Gij komt tot mij met een zwaard, en met een spies, en met een schild; maar ik kom tot u in den Naam van den HEERE der heirscharen, den God der slagorden van Israël, Dien gij gehoond hebt.”

Wie is die Held?

Luther noemt de naam van Jezus niet; dat is veelzeggend. Jezus betekent “Hij zal Zijn volk zaligmaken”. Maar hij gebruikt de namen van Jezus die met Zijn macht te maken hebben: “Christus”, de Gezalfde door de Vader. En “Gods eengeboren Zoon”, dus God de Almachtige Zelf! Tot slot gebruikt Luther de titel “Verwinnaar van de troon”; dat betekent: Christus heeft het toppunt van macht verdiend met Zijn offer; dat is het einde van alle andere macht. Als je aan Jezus’ kant staat, sta je voor eeuwig aan de goede kant!
Daarom jubelt Luther, nog vóór de strijd is beslist: “De zege (overwinning) is ons beschoren!” Daar zingt hij Paulus in Romeinen 8 na: “Maar in dit alles zijn wij meer dan overwinnaars, door Hem, Die ons liefgehad heeft.” De overwinning is al behaald, met bloed betaald! Daar laat de HEERE Zijn kinderen in delen als ze eeuwig thuiskomen. Paulus, Luther, jij ook?

Die Naam draagt mijn Heiland.

Het is  spannend om een heldenverhaal te lezen of een lied te schrijven over een superheld. Maar wat heb jij er zélf aan? Als je tegen de stroom in moet roeien, niet meedoet met de grote massa, dan sta je  alleen. Pas op dat je geen zelfmedelijden krijgt. Want waarom doe je niet mee? Luther zong niet over revolutie, maar over reformatie. Hij liet zien hoe sterk de HEERE is. Maar in dit loflied op God, wekt hij vijanden van God tot jaloersheid. “Geef je verzet op, stop de verdrukking en val aan Jezus’ voeten neer!” Laat Hem niet alleen je Held, maar vooral je Heiland zijn. Laat Hem je leven hervormen tot Zijn eer. Dan mag je eeuwig delen in Zijn overwinning op duivel, zonde en dood. Straks zullen we deze sterke Held zien zoals Hij is en eeuwig grootmaken. Vóór die tijd moet Hij mijn én ook jouw Heiland zijn! Zing je Luther na?

Door: Leo de Kluijver op 22 oktober 2020