De Heere heeft Zijn hand op hen gelegd
Catechisatie geven aan jongeren die via zoveel verschillende kanalen informatie binnenkrijgen; hoe doe je dat? Hoe kom je als catecheet dichtbij de leefwereld van de jongeren? We vroegen het aan de ds. A. Kos, predikant van de Hersteld Hervormde Gemeente Middelharnis-Sommelsdijk en lid van eindredactie van de catechesemethode Leer mij.
1. Catechese stopte het afgelopen seizoen heel abrupt door de coronacrisis. Wat betekende dat voor u?
Dat was inderdaad plotseling, ja. Hoewel het seizoen al wat naar het einde liep, zagen we elkaar van het ene op het andere moment niet meer. Ook de afsluitingsavond, waarop een militair uit de gemeente wat zou vertellen over zijn werk en het christen-zijn daarin, ging niet door. Aan de ene kant kon ik de tijd die vrijkwam, goed gebruiken. Er moest zoveel geregeld worden en veel dingen werden op een andere manier ingericht. Aan de andere kant is het wel een ruwe afsluiting zo. Ik had juist in deze tijd graag met ze doorgesproken over alles wat er gebeurt en de impact in hun leven. In de preken heb ik daar vooral in het begin ook wel aandacht aan besteed, maar je mist dan toch het gesprek daarover. De belijdeniscatechisatie is overigens wel doorgegaan, maar dan digitaal. Het is behelpen, maar uiteindelijk was ik wel blij dat het kon.
2. U staat in het catecheseseizoen wekelijks voor een paar groepen catechisanten. Welke vreugde ervaart u en welke zorg?
Catechese geven is een grote verantwoordelijkheid. Het gaat om de Naam van de Heere en zielen van jongeren. Al is de omvang in tijd uiteindelijk beperkt tot zo’n 20 avonden per jaar, als catecheet mag je een tijdje wat intensiever met hen in contact zijn en ze begeleiden. Dat is (soms meer, soms minder) intensief, maar het geeft me wel vreugde om het te doen. Zeker, ik zucht ook wel eens, of ga met een naar gevoel huiswaarts. Het gevoel bijvoorbeeld dat het niet leek te gaan, niet goed genoeg was, de boodschap niet leek aan te komen etc. Daarin zal ik vast niet de enige zijn. Maar de vreugde overheerst toch. Ik houd er van om ze te ontmoeten. Zowel degene die werkelijk betrokken is, als degene van wie de tegenzin afstraalt. Het is zo rijk om met hen te spreken dat wat helaas regelmatig zo ver van hen afstaat, maar toch zo onmisbaar is. De grootste vreugde is daarbij wel wanneer je merkt dat de Heere en Zijn Woord echt het hart raken. De zorg waar je naar vraagt, heeft daar tegelijk ook mee te maken. Wat krijgen ze al niet binnen, via zoveel kanalen. Dat wat rechtstreeks met de Bijbel strijdt. Maar ook wat meer bedekt, als ze door middel van allerlei filmpjes beïnvloed worden door een manier van denken, die haaks staat op Gods Woord. Denk daarbij aan de gerichtheid op geld en goed, het Bijbels denken over seksualiteit, maar ook over het beeld van God dat ze kunnen meekrijgen etc. Anderzijds is het wel mooi en goed om met hen hierover te spreken.
De grootste vreugde is daarbij wel wanneer je merkt dat de Heere en Zijn Woord echt het hart raken.
3. U bent al vanaf het begin als eindredacteur betrokken bij de ontwikkeling van de catechesemethode ‘Leer mij’. Wat drijft u om u hiervoor in te zetten?
Zoals hiervoor al gezegd, gaat het ten diepste om het heil van jongeren. Ook voorziet de methode in een behoefte. Dat blijkt ook wel uit de afname. Verder spreekt de opzet van de methode mij aan. Er wordt per les een korte heldere leidraad gegeven. Catecheten krijgen genoeg aangereikt om de betreffende stof te behandelen. Tegelijk is de les zo ingericht dat de catecheet genoeg ruimte overhoudt om eigen accenten te leggen. Als het gaat om de motivatie wil ik ook noemen dat de eindredactievergaderingen door alle deelnemers ook zeer gewaardeerd worden. Het bespreken van de lesstof met elkaar scherpt op en geeft regelmatig ook gesprekken van hart tot hart.
Wat daarbij erg motiveert, is uiteraard de positieve ontvangst. Een tijdje terug sprak een collega uit een ander kerkverband mij aan over de methode. Hij kwam uit het onderwijs en had veel methoden bekeken. Hij vond ‘Leer mij’ onder meer didactisch de meest geschikte methode. Dat is toch mooi om te horen! Voor ons als eindredactie, maar ook voor de betrokken schrijvers en didactici.
4. Hoe gebruikt u de methode om de vertaalslag te maken naar de leefwereld en naar het hart van jongeren?
De methode geeft daar zelf handreikingen voor. Het gaat bijvoorbeeld iedere les bij de ‘lesdoelen’ concreet over hoofd, hart en handen. Ook hebben we bij de vragen, die bij iedere les gevoegd zijn, aandacht voor de vragen van het hart en het concrete leven. Dat is steeds ook wel zoeken, daarom zijn we blij met feedback van verschillende gebruikers, zodat we bij een revisieronde dit nog wat meer kunnen aanscherpen. Daarnaast probeer je als catecheet uiteraard ook tijdens de les aandacht te hebben voor de leefwereld en het hart van jongeren en waar nodig en mogelijk in te spelen op de actualiteit.
5. Wat zou u catecheten mee willen geven?
Onlangs was hier in de middagdienst Zondag 26 aan de beurt. Ik begon de preek met te vragen hoe vaak we aan onze doop denken. Nu je dit vraagt, is het wellicht goed om de vraag te stellen of wij onze catechisanten zien als gedoopte kinderen. Dat laat onverlet, dat ook wanneer jongeren niet gedoopt zijn, er genoeg te zeggen is. Iedere catechisant is uniek en tegelijk horen ze ook bij deze gemeente en dragen ze doorgaans het verbondsteken en -zegel met zich. Ze zijn ten diepste van de Heere, als Zijn schepselen en verbondskinderen. De Heere heeft Zijn hand op hen gelegd: Ik ben de Heere jouw God! Dat geeft verantwoordelijkheid voor hen en ons! Het schept ook verwachting. Niet van ons of van onze jongeren, maar van de Heere. Laat het ons tegelijk ook aan Gods genadetroon brengen voor iedere unieke catechisant. In dankbaarheid en zorg de Heere wijzend op Zijn Woord en Zijn verbond. Zoals Daniël dat bijvoorbeeld zo intens doet in Daniël 9. Of Jesaja, die in Jesaja 63: 16, te midden van een volk dat afwijkt van de Heere, bidt: ‘Gij zijt toch onze Vader, want Abraham weet van ons niet en Israël kent ons niet; Gij, o HEERE, zijt onze Vader, onze Verlosser, vanouds af, is Uw Naam.’
Wilt u meer informatie over de catechesemethode 'Leer mij'? Klik dan op onderstaande button.
