Bijzondere catechese

Mevrouw M. Jansen geeft bijzondere catechese in de HHG Kruiningen. In dit interview vertelt ze over haar ervaringen.

Hoe ontstond het idee om bijzondere catechese te gaan geven in uw gemeente?
Het idee om bijzondere catechese te geven ontstond vanuit de klankbordgroep. De klankbordgroep bestaat uit ouders van kinderen met een beperking binnen de gemeente. Zij weten uit ervaring hoe belangrijk het meeleven en de pastorale zorg vanuit de kerkelijke gemeente is. Zij denken mee in de praktische invulling hiervan. Samen met hen zijn de activiteiten binnen de gemeente ook tot stand gekomen. Eén daarvan is dus het geven van bijzondere catechese. We zijn in september 2019 begonnen. Dat betekent dat we sinds de opstart dus maar twee keer een half seizoen catechisatie hebben kunnen geven i.v.m. de komst van de corona-maatregelen. Dat maakt ook dat onze ervaring nog geen uitgebreide ervaring is. 

Was u daar al direct bij betrokken of ben u er later als vrijwilliger bij gekomen?
Nadat het idee vanuit de klankbordgroep was ontstaan ben ik benaderd voor het geven van vrijwillige catechese. Ik was daar dus direct bij betrokken. Later is daar nog iemand, Mariëlle van Pelt, bij gekomen. We geven de catechisatie nu samen. De ene week Mariëlle, de andere week ik (Monica). 

Wat is de doelgroep van de bijzondere catechese?
De doelgroep is kinderen/jongeren met een beperking. Welk soort beperking maakt eigenlijk niet uit. Als het voor jongeren niet mogelijk/erg lastig is om de gewone catechisatie te volgen, zijn ze welkom op de bijzondere catechese.

Kunt u het merken als de inhoud van de les de jongeren bereikt of juist niet?
Het is een klein groepje wat de bijzondere catechese bezoekt. Dat betekent dat je tijdens de les intensieve interactie hebt. Daaruit kan je goed merken dat de les de jongeren bereikt. Eigenlijk is dat ook wel wat je wil. Dat het niet over hun hoofd heen gaat, maar dat het hen echt bereikt, dat ze het begrijpen, dat het ze iets te zeggen heeft. Als we het idee hebben dat iets te moeilijk is/lastig is, dan pas je het aan zodat het wel bij hen aansluit. Je probeert het zo dichtbij mogelijk te brengen. Ook al gebeurt het op een eenvoudige manier, het is zeker mogelijk om deze jongeren te leren over de Heere God d.m.v. de catechismus. 

Hoe ervaart u dat de Heere werkt onder de jongeren?
Dat merk je aan de grote betrokkenheid tijdens de les. De vragen die er gesteld worden. De pure/eerlijke reacties. Ze vinden het zelf ook fijn om meer van de Heere te mogen weten door deze lessen. Er is echt ontvankelijkheid voor het Woord van God.

Wat is u het meest bijgebleven sinds u bijzondere catechese geeft?
Monica: Het mooie van de lessen bijzondere catechese vind ik dat je merkt dat deze jongeren het volgen niet als een verplichting zien, maar dat ze het graag doen. Hun grote betrokkenheid is bijzonder. Ook vind ik het bijzonder dat ze veel onthouden, zonder dat ze daar persé voor studeren of leren. En het is ook erg mooi om het samen te mogen doen. We beginnen altijd samen met bidden en noemen dan gebedspunten, op die manier kom je ook persoonlijk dichterbij elkaar. Het is prachtig dat je in de lessen mag ontdekken hoe goed de Heere voor ons zondige mensen is. Dat Hij verlossing kan en wil geven. En dat dat dus ook door deze jongeren met een beperking ‘ontdekt’ mag worden. Het is daarom ook bijzonder mooi werk om te mogen doen. 
Aanvulling Mariëlle: De puurheid van de jongeren en ook het “kinderlijke” vertrouwen wat ze hebben hoe ze over deze dingen denken en erop vertrouwen, dat is echt wel tot een voorbeeld. Daarnaast ook de waardering die je krijgt tijdens of na de les door bijvoorbeeld een opmerking van; “ik vond het fijn”, of “ik heb weer veel geleerd”.

Zijn er cursussen of is er toerusting voor het geven van bijzondere catechese?
Misschien zijn ze er wel, maar ik weet er niet van. Wij hebben dat dus ook niet gevolgd.

Is er een speciaal ontwikkelde methode voor deze catechese?
Door de klankbordgroep zijn er diverse methodes aangereikt vanuit andere gemeentes waar aangepaste catechisatie gegeven wordt. Ds. Schippers heeft in Ridderkerk aangepaste catechisatie gegeven en dat materiaal gebruiken we als basis/bron. 

• Dit vereenvoudigen we zelf nog heel sterk in taal die voor de jongeren begrijpelijk is. 
• Elke week komt er 1 zondag van de Heidelbergse Catechismus aan de beurt. 
• De kernwoorden/begrippen worden daar uit besproken. 
• Dit wordt zoveel mogelijk gekoppeld aan iets uit de dagelijkse belevingswereld van deze jongeren (ook bijv. d.m.v. het meebrengen van een voorwerp (bijv. een zware rugtas (gevuld met stenen) ‘last’ uitleggen).
• We maken gebruiken van afbeeldingen om het zichtbaar te maken. 
• De les wordt altijd gekoppeld aan een concrete geschiedenis uit de Bijbel.

Stromen jongeren op een gegeven moment door naar belijdeniscatechisatie of kunnen ze na de bijzondere catechese ook belijdenis doen?
De aangepaste catechisatie is feitelijk gezien nog maar net opgestart (2 x een half jaar) dus op lange termijn is daar m.b.t. belijdenis nog geen beslissing over genomen welk pad daarvoor bewandeld gaat worden.