Activerende werkvormen
Jongeren die betrokken zijn bij de catechisatieles. Die actief meedoen. Welke catecheet wil dat niet? Activerende werkvormen helpen hierbij. In de catechetenhandeleiding van de methode ‘Leer mij’ worden per les suggesties gedaan van activerende werkvormen die u kunt inzetten.
Als ik sterf...
Het is muisstil. Het bord hangt vol post-it’s. Op elke post-it staat de naam van een catechisant. Bovenaan het bord staat: Als ik sterf, mag ik voor altijd bij de Heere zijn. Daaronder staan drie kolommen. ‘Ja’, ‘misschien’ en ‘nee’. Een enkel briefje hangt in ‘ja’. Een paar briefjes in ‘nee’. De grote meerderheid van de briefjes hangt in de kolom ‘misschien’. Nadat we besproken hebben waarom sommigen kiezen voor ‘misschien’, bespreken we dat er maar twee wegen zijn. Ik vraag de jongeren naar voren te komen en de post-it met hun naam in één van de kolommen te plakken. Als ik sterf, mag ik voor altijd bij de Heere zijn. ‘Ja’ of ‘nee’. De meesten verhuizen naar de kolom ‘nee’. Een enkel briefje naar de kolom ‘ja’. Als we het daarna hebben over de Heere Jezus en hoe Zijn offer aan het kruis onze naam van ‘nee’ naar ‘ja’ kan verhuizen, heb ik alle aandacht van de jongeren. Dit gaat over hen.
Bijbellezen
Een ander voorbeeld. Het onderwerp voor vanavond is Bijbellezen. Zojuist heb ik uitgelegd waarom Bijbellezen belangrijk is. De Bijbel is het Woord van God. Daardoor spreekt God tot ons. De jongeren bespreken nu in groepjes van 3 of 4 de vraag: Hoe ervaar jij Bijbellezen? Ik verwacht dat de meesten dit lastig vinden, maar bij het rondlopen zie ik op de blaadjes waarop de groepen hun antwoorden schrijven ook woorden als ‘mooi’ en ‘troost’ en ‘nodig’ staan. Maar ‘lastig’ of ‘moeilijk’ is wel het woord wat het meeste voorkomt. Daarom krijgen ze de opdracht om alles op te schrijven wat ze lastig vinden bij het Bijbellezen. Na enkele minuten geef ik de opdracht om bij elke moeilijkheid die ze opgeschreven hebben, als groep ook een oplossing te bedenken. Naast de te verwachten antwoorden, zie ik ook hele creatieve oplossingen op papier verschijnen. We bespreken de opdracht na in de groep. Hoe kun je er meer mee bezig zijn? Verschillende jongeren schrijven de naam op van een Bijbelapp die als suggestie door één van hun leeftijdsgenootjes genoemd wordt. Wat kun je doen als je niet begrijpt wat er staat? ‘Bijbel met Uitleg’ zie ik op sommige jongeren opschrijven. De volgende les vertelt een meisje me, dat die Bijbelapp echt helpt: ‘Nu lees ik elke dag Bijbel.’
Geen dode waarheid
Activerende werkvormen hebben als doel de jongeren bij de inhoud van de les te betrekken. Dit kan aan het begin van de les. Dan wordt de werkvorm ingezet om de verbinding te maken tussen de jongeren en het onderwerp van de les. In het eerste voorbeeld gebeurt dit door hen op hart-niveau bij het onderwerp van de les te betrekken. Dat kan niet bij elk onderwerp even makkelijk. Een activerende werkvorm aan het begin van de les kan ook bestaan uit het activeren van voorkennis, bijvoorbeeld door een woord-web over het onderwerp van de les.
Activerende werkvormen kunnen ook ingezet worden om de lesstof te verwerken. Na de uitleg, waarbij vooral het hoofd is aangesproken, wordt nu de koppeling gemaakt naar hun leven. Wat betekent, waar we het vanavond over gehad hebben, nu voor jouw leven? Hoe raakt dit jouw hart? Wat kun je hiermee in de praktijk? In het tweede voorbeeld gebeurd dit, door de koppeling te maken tussen de Bijbel als Gods Woord en ons lezen daarvan in de praktijk.
Activerende werkvormen zijn hulpmiddelen, die helpen om jongeren bij de catechisatieles te betrekken. Zodat ze zien, dat het gaat niet gaat om een dode waarheid, maar om een waarheid die hun leven raakt en voor hun leven belangrijk is.
